Yeşil Tedarik Zinciri
← GeriSanayinin gelişmesi, teknolojik gelişmelerin yaşanması ve hızlı nüfus artışı ile beraber çevre kirliliği ve küresel ısınmada artış söz konusu olmaktadır. Sanayi ve teknoloji alanında yaşanan gelişmeler, bireyleri hem olumlu hem de olumsuz etkilemektedir.
Sanayinin gelişmesi, teknolojik gelişmelerin yaşanması ve hızlı nüfus artışı ile beraber çevre kirliliği ve küresel ısınmada artış söz konusu olmaktadır. Sanayi ve teknoloji alanında yaşanan gelişmeler, bireyleri hem olumlu hem de olumsuz etkilemektedir. Hayatın kolaylaşması ve işlemlerin hızlanması, sanayi ve teknolojik gelişmelerin bireye sağladığı olumlu etkiler olarak sıralanmaktadır. Teknoloji ve sanayi ile ilgili yaşanan ilerlemelerin birey sağlığı üzerinde olumsuz etkisi de bulunmaktadır.
Tüketici sağlığı göz önüne alındığında mal ve hizmet üretiminde doğal çevreyi koruma amacı öne çıkmaktadır. Belirtilen gelişmelerle beraber karşılaşılan olumsuz etkiler yeşil tedarik zincirini önemini ortaya koymaktadır. Yeşil tedarik zinciri tanım olarak, mal ve hizmet üretimi için gereken hammadde ve malzemenin tedariğinden tüketicinin mal ve/veya hizmeti tüketmesiyle beraber ortaya çıkan atıklara kadar devam eden sürecin doğa dostu olacak şekilde tasarlanması ve uygulanması olarak ifade edilmektedir.
Yeşil Tedarik Zinciri Adımları Nelerdir?
Doğa dostu olan yeşil tedarik zinciri adımları; yeşil satın alma, yeşil üretim, yeşil dağıtım, yeşil paketleme, tersine lojistik, geri dönüşüm, yeniden üretim, yeniden kullanım ve bertaraf etme olarak sıralanmaktadır. Yeşil satın alma, üretimin gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan hammaddelerin yeniden kullanılabilir ve geri dönüştürülebilir olmasına dikkat edilerek satın alınmasıdır. Yeşil tedarik zincirinin ikinci adımı olan yeşil üretim ise, üretim faaliyetlerinin her adımında hem enerji hem de atık kullanımını en aza indirerek üretimin yapılması ifade edilmektedir. Yeşil dağıtım adımında ise, tedarik zinciri içerisindeki tüm süreçlerde dağıtım fonksiyonunun gerçekleştirilmesi esnasında doğaya verilecek zararın en aza indirilmesi amaçlanmaktadır.
Yeşil tedarik zinciri adımlarından bir diğeri olan yeşil paketleme, ambalaj ve paketlerin doğaya zarar vermeyecek şekilde tercih edilmesi olarak ifade edilmektedir. Mal ve hizmet üretiminin gerçekleştirilmesinin ardından ortaya çıkan her türlü atık maddenin geri dönüştürülmesi, yeniden üretilmek amacıyla kullanılması ve bertaraf edilmesi tersine lojistik olarak isimlendirilmektedir. Yeşil tedarik zinciri adımlarından bir diğeri olan geri dönüşüm ise, üretim esnasında kullanılan hammaddelerin ve ortaya çıkan malzeme atıklarının belirli işlemlerden geçirilerek yeniden kullanılacak forma getirilmesi olarak ifade edilmektedir.
Mal ve hizmet üretiminden kaynaklı olan atıkların geri dönüştürülerek tekrardan üretime kazandırılması yeniden üretim olarak isimlendirilmektedir. Yeşil tedarik zinciri adımlarından olan yeniden kullanım ise, kullanım süresi dolan ürünlerin tekrar kullanılması amacıyla hiçbir işlem yapılmaksızın gerek dağıtılması gerekse satılması olarak bilinmektedir. Tedarik zinciri başlangıcından tüketimin sonuna kadar doğa dostu olmayı vurgulayan yeşil tedarik zincirinin son adımı ise, bertaraf etme olarak adlandırılmaktadır. Bertaraf etme, geri dönüşüm adımında geri dönüştürülemeyen maddelerin çevreye zarar vermemesi için yok edilmesi olarak tanımlanmaktadır.
Geleneksel Tedarik Zinciri ve Yeşil Tedarik Zinciri Farkları Nelerdir?
Üretimin gerçekleştirilmesi için gerekli olan malzeme ve hammaddenin tedariğinden, dağıtım fonksiyonunda yer alan gerek kişi gerekse kurumlar tarafından ürünlerin tüketiciye iletilmesine kadar olan süreç geleneksel tedarik zinciri olarak isimlendirilmektedir. Tanımından da anlaşılacağı üzere geleneksel tedarik zincirinde; maliyet, zaman, kalite ve esneklik öne çıkmaktadır. Yeşil imaj, yeşil ürün, ve çevresel verimlilik ise, yeşil tedarik zincirinin odak noktasında yer almaktadır.
Geleneksel tedarik zincirinin amaç ve değerleri incelendiğinde ekonomi öne çıkıyorken; yeşil tedarik zincirinde ise hem ekonomik hem de çevresel amaçlar bulunmaktadır. Geleneksel tedarik zincirinin çevreye olan etkisi yüksek iken; yeşil tedarik zincirinde düşük çevresel etki söz konusu olmaktadır. Kısa dönemli ilişki kurma ve fiyatlara bağlı tedarikçi seçimi geleneksel tedarik zincirinde yer alıyor iken; yeşil tedarik zincirinde ise, çevresel yönler ve uzun dönemli ilişkiler görülmektedir. Geleneksel tedarik zincirinde hem hız hem de esneklik yüksek iken; yeşil tedarik zincirinde her ikisinin de düşük olduğu bilinmektedir.